CHUẨN BỊ TÂM THẾ CHO TƯƠNG LAI
-XÃ HỘI SIÊU THÔNG MINH 5.0

Mô hình “Xã hội 5.0”

Chúng ta đang sống trong thời đại 4.0, thời đại tập trung vào sự phát triển của công nghệ, tất cả những gì liên quan đến hệ thống không gian mạng. Mặc dù không thể xác định chính xác thời điểm công nghệ 4.0 bắt đầu, nhưng tốc độ phát triển của nó là vô hạn định và chưa từng có tiền lệ, sự phát triển của nó mang lại cực kỳ nhiều cơ hội trong tất cả các lĩnh vực. Tuy nhiên, còn nhiều người vẫn đang loay hoay và bỡ ngỡ để làm quen với nó. Vậy lí do là gì? Vì chúng ta không hề có sự chuẩn bị trước khi bước vào thời đại này.  Bạn phải nắm rõ thời đại 4.0 là gì và nắm bắt từng chuyển động của nó mới không bỏ lại đằng sau. Trong khi chúng ta đang “bận” làm quen với thời đại 4.0 thì một khái niệm mới đã xuất hiện, Mô hình “xã hội 5.0”, một mô hình được xem là xu hường toàn cầu mới.

Nếu như, trong thời đại 4.0, dữ liệu được thu thập về sẽ do con người phân tích. Còn trong bối cảnh 5.0 sắp tới, con người, vạn vật và các hệ thống được kết nối với nhau tại không gian ảo, siêu thông minh nhờ sự hỗ trợ của yếu tố công nghệ kỹ thuật số như phân tích dữ liệu lớn (big data), trí tuệ nhân tạo (AI), tự động hóa (robot) và IoT (internet vạn vật). Một thành phố trong tương lai, nơi các công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), internet kết nối vạn vật (IoT) hay dữ liệu lớn (big data) được áp dụng vào mọi ngõ ngách đời sống xã hội, qua đó hỗ trợ và chăm sóc con người toàn diện; giúp các phương tiện giao thông không người lái di chuyển bảo đảm khoảng cách an toàn, giảm thiểu thương vong; theo dõi sức khỏe cư dân hằng ngày, hằng giờ… Đó là thành phố thông minh theo mô hình “Xã hội 5.0” đang được thí điểm tại một số địa phương của Nhật Bản (từ năm 2016). 

Nhiều chuyên gia đã khẳng định, Cách mạng công nghiệp 5.0 là điều tất yếu sẽ diễn ra, và mốc thời gian đã được xác định rất gần: 2035 hoặc sớm hơn. Trước xu hướng phát triển của thế giới, Việt Nam vẫn còn khoảng cách để đạt đến trình độ như các nước lớn Mỹ, Nhật. Nhưng để không ngừng phát triển Việt Nam không thể nằm ngoài xu thế lớn này. Đặc biệt mỗi người dân Việt Nam phải tự ý thức có sự chuẩn bị sẵn sàn các kỹ năng cần thiết cho một xã hội tương lai. Nếu được giáo dục và chuẩn bị từ sớm sẽ tạo nên nền móng vững chắc cho các thế hệ sau này.

Chuẩn bị tâm thế cho tương lai

Theo một báo cáo gần đây của Harvard Business Review, khoảng từ 20% và 80% công việc nhất định có thể được thay thế bằng máy móc. Sự phát triển không ngừng của xã hội làm quá trình đào thải trở nên ngày càng khắc nghiệt hơn. Những người sẽ bị loại bỏ là những người lao động dành cả ngày để thực hiện các công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại hoặc công việc nguy hiểm. Robot và máy móc có thể và sẽ làm công việc này tốt hơn. Cùng với đó là những lợi thế cạnh tranh dựa trên lao động giá rẻ của các quốc gia đang phát triển sẽ nhanh chóng mất đi.

Vì vậy trong xã hội mới, con người sẽ chỉ còn đảm nhiệm các vị trí lao động mang lại giá trị gia tăng cao dựa trên sáng tạo và trong công việc quản lý các hệ thống robot trong dây chuyền sản xuất với sự hỗ trợ của các Robot. Họ phải có kiến thức chuyên môn trong một lĩnh vực cụ thể để tạo ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường. Dù làm việc ở lĩnh vực nào, khi sống trong xã hội 5.0 buộc họ phải ứng dụng công nghệ thông tin vào lĩnh vực đó. Đặc biệt là các em học sinh, các em nên được tiếp cận và áp dụng công nghệ thông tin ngay trong việc học. Khi biết và sử dụng được công nghệ là một lợi thế trong xã hội tương lai.

Hãy theo dõi sự tiến bộ của xã hội 5.0 và chuẩn bị cho những thay đổi trong tương lai theo cách riêng của bạn. Phát huy tinh thần chủ động bứt phá, với khát vọng về một Việt Nam hùng cường, chúng ta không chỉ nên tận dụng tốt những cơ hội về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mà còn phải sẵn sàng cho cuộc đua khốc liệt hơn trong tương lai – Cách mạng công nghiệp 5.0 đang ở rất gần.

Tài liệu Tham khảo

1. Nhung, Trần Thị. VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM. [Online] https://vass.gov.vn/nghien-cuu-khoa-hoc-xa-hoi-va-nhan-van/Sang-kien-xay-dung-xa-hoi-5-0-cua-Nhat-Ban-140.
2. UNESCO. [Online] https://www.unesco.org/en/articles/japan-pushing-ahead-society-50-overcome-chronic-social-challenges.
3. Trang, Lê Thị Thùy. Xã hội 5.0 tại Nhật Bản – Hướng tới một xã hội mới lấy người dân làm trung tâm. AITA Bộ Thông tin và truyền thông Cục chuyển đổi số Quốc gia. [Online] https://aita.gov.vn/xa-hoi-5.0-tai-nhat-ban-huong-toi-mot-xa-hoi-moi-lay-nguoi-dan-lam-trung-tam.
4. Cách mạng công nghiệp 5.0: Quá trình đào thải khắc nghiệt hơn sắp bắt đầu. Đại đoàn kết Cơ quan Trung Ương của Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam. [Online] http://daidoanket.vn/cach-mang-cong-nghiep-50-qua-trinh-dao-thai-khac-nghiet-hon-sap-bat-dau-547973.html.