Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa được thành lập vào ngày 31/03/2000 và tự hào chính thức trở thành trường chuyên vào năm 2002. Ngày 03/09/2000, lễ khai giảng đầu tiên đã được tổ chức dưới sân trường đón chào thế hệ học sinh đầu tiên khoác lên mình bộ đồng phục Trần Đại Nghĩa. Cơ sở 1 tọa lạc tại địa chỉ 53 Nguyễn Du và 20 Lý Tự Trọng, phường Bến Nghé, Quận 1, trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa là một trong hai trường chuyên của TP. Hồ Chí Minh, được tổ chức giảng dạy cho học sinh từ khối 6 đến khối 12. Từ năm 2015-2016, trường đưa cơ sở 2 vào hoạt động tại quận 2 (nay là thành phố Thủ Đức). Qua 23 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ thầy trò trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa luôn tự hào về những thành tích đã đạt được.
“Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình, học để cùng chung sống” -là khẩu hiệu truyền thống của trường trong suốt 23 năm giảng dạy. Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa luôn chú trọng vào chất lượng giảng dạy, phát triển tư duy ngoại ngữ, nâng cao các kĩ năng mềm, tăng cường các hoạt động ngoại khóa, ngoài giờ lên lớp, tham gia phong trào rèn luyện… Trong những năm gần đây, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa đã đề ra sáu giá trị học hiệu, bao gồm: mỗi học sinh biết ít nhất 2 ngoại ngữ, học sinh được trang bị khả năng nghiên cứu khoa học, học sinh được trang bị bộ kỹ năng sinh tồn thế kỉ 21, nhận thức rèn luyện về sức khỏe, hướng về cộng đồng và học thuật giao lưu quốc tế. Với tiêu chí đổi mới giảng dạy và học tập, tạo điều kiện cho học sinh hội nhập quốc tế và tiếp cận với các mô hình trường học thông minh, trường đã tích cực ứng dụng công nghệ 4.0, chuyển đổi số vào chương trình giảng dạy và học tập, xây dựng thư viện tiên tiến, nâng cấp phòng máy tính… và đầu tư cơ sở vật chất, hệ thống bán trú, xe đưa rước…nhằm nâng cao việc chăm sóc cho học sinh.
Bên cạnh việc học tập, trường còn tạo điều kiện cho các hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động ngoại khóa được phát triển. Vào thứ bảy đầu mỗi tháng, học sinh sẽ được tham gia hoạt động ngoài giờ lên lớp, các hoạt động trải nghiệm với đa dạng các nội dung, hình thức. Không những thế, 27 Câu lạc bộ – Dự án hiện đang hoạt động là điểm nổi bật của trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa – nơi các bạn được thỏa sức với đam mê của mình. Là một mảnh ghép của trường, các dịp lễ hội như: Lễ hội âm nhạc, Ngày hội chào mừng tân học sinh khối 10, Hội thi tiếng hát học sinh Trần Đại Nghĩa, Ngày hội Nghiên cứu khoa học – STEM, Ngày hội Câu lạc bộ – Dự án, … chắc chắn sẽ là những hoạt động in đậm dấu ấn trong tâm trí của mỗi bạn học sinh. “Mạnh về thành tích học tập, năng nổ trong các hoạt động phong trào” chính là điều mà trường hướng đến.
Tuy chỉ mới bước sang tuổi 23, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa đã gặt hái được nhiều thành tích trong công tác giảng dạy, phong trào. Năm 2009, trường được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng 3. Vào năm 2019, trường đã được Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh Thành phố Hồ Chí Minh. Không những thế, trong nhiều năm liền, nhà trường được công nhận là tập thể lao động xuất sắc, được Bộ Giáo dục và Đào tạo, UBND Thành phố Hồ Chí Minh tặng bằng khen về hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học, nhiều năm nhận cờ thi đua xuất sắc cấp Thành Phố, bằng khen của Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố về “Chi bộ trong sạch vững mạnh, tiêu biểu”. Góp phần vào thành tích của nhà trường, qua từng năm, các thế hệ học sinh đều gặt hái được những thành tích rất đáng tự hào trong các kì thi lớn như Kì thi chọn học sinh giỏi cấp Quốc gia, cấp Thành phố, Kì thi Khoa học kĩ thuật… Đó là những “hoa thơm, quả ngọt” mà thầy và trò đã nỗ lực không ngừng để đạt được.
Trong 23 năm thành lập, dẫu đã trải qua bao mưa nắng của thời gian, đã đưa bao thế hệ học sinh đến với bến bờ tri thức, thì với mỗi thế hệ học sinh trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa với tên thân thuộc là Trần Chuyên, dù có đi đâu, về đâu vẫn mãi khắc ghi trong tim câu nói: “Lửa Trần Chuyên truyền đi là không bao giờ tắt”, và luôn tự hào khi nói rằng: “Trần Chuyên là Nhà!”. Chúc mừng Trần Chuyên bước sang tuổi hai mươi ba!
